Rak piersi, nazywany również rakiem sutka, jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet w Polsce. Początkowo rak sutka nie daje objawów. Pierwszy widoczny objaw to zwykle guzek w piersi.
Jakie są jeszcze objawy raka piersi?
- Asymetria piersi.
- Wciągnięcie skóry lub brodawki sutkowej.
- Zaczerwienienie skóry.
- Owrzodzenie skóry.
- Jednostronny wyciek z brodawki.
- Powiększenie okolicznych węzłów chłonnych po stronie guza.
- W czasie laktacji może występować zjawisko „milk rejection sign” – dziecko odmawia ssania chorej piersi.
- Ból piersi – zazwyczaj, kiedy chora odczuwa ból, to oznacza, że guz jest w zaawansowanym stadium i często są już przerzuty.
Kiedy badać piersi?
Ryzyko zachorowania na raka sutka zwiększa się wyraźnie u kobiet po 50. roku życia, a największe jest między 50. a 69. rokiem życia. Po 50. roku życia zwiększa się też umieralność z powodu tego nowotworu. Samobadanie piersi jest podstawowym, niezwykle ważnym elementem w procesie wczesnego wykrywania raka piersi. Samobadanie powinnyśmy wykonywać regularnie, co miesiąc, najlepiej między 5. a 10. dniem cyklu. W tej fazie piersi są najbardziej miękkie i najłatwiej wyczuć w nich jakąkolwiek zmianę. U kobiet niemiesiączkujących badanie powinno być wykonywane w tym samym, dowolnie wybranym dniu każdego miesiąca.
Jak przeprowadzić samobadanie piersi?
1. Stajemy przed lustrem i dokładnie przyglądamy się obydwu piersiom. Każda zmiana może być znakiem ostrzegawczym, że dzieje się coś niedobrego.
2. Podnosimy ręce do góry, za głowę. Łokcie wysuwamy do tyłu i znów porównujemy symetrię piersi.
3. Opieramy dłonie na biodrach, wysuwamy barki i łokcie do przodu. Jeszcze raz dokładnie porównujemy symetrię piersi.
4. Kolejnym etapem jest badanie dotykiem. Należy je przeprowadzić na stojąco i na leżąco. Rozpoczynamy od badania na stojąco. Dokładnie i powoli opuszkami dwóch lub trzech palców uciskamy okolicę brodawki i każdy z czterech kwadratów (każdą ćwiartkę). Szukamy wszelkich nowych guzków, zgrubień. Nie wszystkie z nich muszą być oznaką choroby. Wyjaśnić to można dopiero po wykonaniu dodatkowych badań. Aby nie opuścić żadnego miejsca, można badać pierś punkt po punkcie, wyznaczając linie okrężne, pionowe, poziome lub promieniste rozchodzące się od brodawki.
5. Unosimy rękę do góry. Masując okolice brodawki, sprawdzamy, czy nie ma w niej żadnej wydzieliny. Zaniepokoić nas powinien każdy wyciek z brodawki, szczególnie gdy jest podbarwiony krwią.
6. Przyjmujemy pozycję leżącą. Jedną rękę umieszczamy wysoko nad głową, pod bark wkładamy poduszkę lub zwinięty ręcznik i znowu dokładnie badamy całą pierś, punkt po punkcie.
7. Na koniec sprawdzamy pachowe węzły chłonne. Unosimy jedną rękę do poziomu, a drugą badamy doskonale w ten sposób dostępny dół pachowy. Poszukujemy guzków i zgrubień. Zdrowe, niepowiększone węzły chłonne są w zasadzie niewyczuwalne podczas badania dotykiem. Szczególną uwagę należy zwrócić na wszelkie zmiany, takie, które nie występowały wcześniej, czyli po poprzedniej miesiączce, lub przy poprzednim badaniu przed miesiączką.
Pamiętajmy, piersi bada się powoli i bardzo delikatnie. Pośpiech jest złym doradcą. Kobieta, która regularnie bada sobie piersi, dokładnie zna ich budowę i może pomóc lekarzowi. Każda, najmniejsza nawet zmiana w wyglądzie piersi, nowe zgrubienie czy guzek powinny skłonić do wizyty u ginekologa